Nước sạch là một trong những nhu cầu cơ bản nhất trong đời sống hằng ngày của con người, và đang trở thành đòi hỏi cấp thiết trong việc bảo vệ sức khỏe và cải thiện điều kiện sinh hoạt cho người dân, cũng như trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên việc cung cấp nước sạch ở nước ta cơ bản vẫn còn đang ở mức thấp, hầu hết các hệ thống cấp nước kể cả ở đô thị và nông thôn vẫn chưa đảm bảo được tiêu chuẩn cấp nước cả về số lượng và chất lượng.
Vậy để có thể cung cấp được một lượng nước sạch cho người dân, chúng ta cần có một hệ thống cấp nước hoàn chỉnh để đưa nước sạch đến được với người dân phục vụ nhu cầu sinh hoạt cũng như là nhu cầu sản xuất.
Vậy hệ thống cấp nước là gì? Trạm bơm cấp 1 là gì? Trạm bơm cấp 2 là gì? Hãy cùng chúng tôi đi vào tìm hiểu ngay sau đây.
Hệ thống cấp nước là gì
Hệ thống cấp nước là tập hợp các công trình kỹ thuật dùng để thu, xử lý, dự trữ, điều hòa vận chuyển và phân phối nước đến các đối tượng sử dụng.
Phân loại:
- Theo đối tượng sử dụng nước: hệ thống cấp nước đô thị, công nghiệp, nông nghiệp, đường sắt,…
- Theo mục đích sử dụng nước: hệ thống cấp nước sinh hoạt, sản xuất, chữa cháy.
- Theo phương pháp sử dụng nước: hệ thống cấp nước trực tiếp (thẳng), tuần hoàn, liên tục,…
- Theo loại nguồn nước: hệ thống cấp nước mặt, ngầm,…
- Theo nguyên tắc làm việc của hệ thống: hệ thống cấp nước có áp, không áp, tự chảy,…
- Theo phương pháp chữa cháy: hệ thống chữa cháy có áp lực cao, thấp,…
- Theo phạm vi cấp nước: hệ thống chữa cháy bên ngoài nhà, hệ thống chữa cháy bên trong nhà.
Việc phân loại này chỉ mang tính chất tương đối mà thôi, vì chúng có thể có ý nghĩa đan xen nhau, không tách rời nhau, trong cái này có cái kia và ngược lại.
Có thể bạn quan tâm:
Trạm bơm cấp 1 là gì
Trạm bơm cấp 1 là trạm bơm có nhiệm vụ đưa nước từ công trình thu lên trạm xử lý nước. Tùy thuộc vào nguồn nước được sử dụng mà trạm bơm cấp 1 có thể là trạm máy bơm giếng khoan bơm nước ngầm, hay trạm bơm nước mặt từ ao hồ sông.
Nếu nguồn nước cung cấp có chất lượng thỏa mãn yêu cầu sử dụng, trạm bơm cấp 1 có thể làm việc theo chế độ thay đổi hoặc điều hòa.
Trạm bơm cấp 2 là gì
Trạm bơm cấp 2 có nhiệm vụ bơm nước đã xử lý từ bể chứa nước sạch vào mạng lưới cấp nước hoặc bơm lên bể chứa áp lực.
Vì trực tiếp bơm nước cấp cho các hộ dùng nước nên trạm bơm cấp II thường làm việc theo chế độ thay đổi.
Trong trường hợp trạm bơm cấp I nằm ngay trong khuôn viên của trạm xử lý thì nên bố trí trạm bơm cấp I và trạm bơm cấp II trong cùng 1 nhà để giảm chi phí xây dựng và quản lý.
Hệ thống cấp nước cho sinh hoạt đô thị
Phương án sử dụng nước mặt
Phương án sử dụng nước ngầm
Phương án sử dụng nhiều nguồn nước khác nhau để cấp nước cho các thành phố lớn
Ký hiệu và chức năng các công trình
- Công trình thu nước: dùng để thu nước nguồn (sông, hồ, nước ngầm,…).
- Trạm bơm cấp 1: dùng để bơm nước từ công trình thu lên công trình xử lý, thường sử dụng máy bơm nước Ebara
- Trạm xử lý: dùng để làm sạch nước cấp.
- Các bể chứa nước sạch: dùng để chứa nước đã làm sạch, dự trữ nước cháy và điều hòa áp lực giữa các trạm xử lý (trạm bơm 1 và trạm bơm 2).
- Trạm bơm cấp 2: dùng để bơm nước từ bể chứa nước sạch lên đài hoặc vào mạng phân phối cung cấp cho các đối tượng sử dụng, thường sử dụng máy bơm nước Pentax.
- Đài nước: dùng để dự trữ nước, điều hòa áp lực cho mạng giữa các giờ dùng nước khác nhau.
- Đường ống chuyển tải: dùng để vận chuyển nước từ trạm bơm cấp 2 đến điểm đầu tiên của mạng lưới phân phối nước.
- Mạng lưới phân phối nước: dùng để vận chuyển và phân phối nước trực tiếp đến đối tượng sử dụng.
Tùy theo yêu cầu về chất lượng nước, yêu cầu về các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật và tùy điều kiện tự nhiên từng nơi, người ta có thể:
- Tổ hợp các công trình lại với nhau, ví dụ: tổ hợp công trình thu nước với trạm bơm 1, hoặc cả công trình thu nước, trạm bơm 1, trạm bơm 2 thành một khối.
- Có thể bớt một số công trình bộ phận trong một số công trình nêu trên, như bỏ bớt trạm bơm 2 và trạm xử lý nếu chọn được nguồn nước tốt, có thể cấp thẳng cho đối tượng sử dụng mà không cần xử lý.
- Có thể không cần đài nước nếu hệ thống cấp nước có công suất lớn, nguồn điện luôn bảo đảm và trạm bơm cấp 2 sử dụng loại bơm ly tâm điều khiển tự động…
Hệ thống cấp nước cho các nhà máy, xí nghiệp
Các nhà máy xí nghiệp rất phong phú, đa dạng, phụ thuộc vào dây chuyền công nghệ sản xuất các loại sản phẩm khác nhau. Vì vậy các sơ đồ hệ thống cấp nước cho nhà máy xí nghiệp công nghiệp cũng rất đa dạng.
Khi các nhà máy xí nghiệp gần khu dân cư và chất lượng nước sản xuất tương tự như chất lượng nước sinh hoạt, lưu lượng nước sản xuất không lớn thì nên xây dựng kết hợp hệ thống cấp nước sinh hoạt + sản xuất + chữa cháy làm một hệ thống.
Ở những vùng có nhiều nhà máy xí nghiệp công nghiệp tập trung thì nên dùng chung một hệ thống cấp nước cho các xí nghiệp công nghiệp, vì như vậy sẽ giảm được số lượng các công trình, hệ thống đường ống và do đó giảm được chi phí xây dựng cũng như chi phí quản lý hệ thống.
Nhìn chung, có thể sử dụng các sơ đồ hệ thốn cấp nước như đã nêu ở trên, ngoài ra có thể thực hiện theo các phương án sau.
Cấp thẳng cho sản xuất kết hợp xử lý cho sinh hoạt
Cấp nước tuần hoàn
Cấp nước nối tiếp (liên tục)
Hướng dẫn lựa chọn sơ đồ hệ thống cấp nước
Việc lựa chọn một sơ đồ hệ thống cấp nước cho một đối tượng cụ thể trong thiết kế là việc rất quan trọng vì nó sẽ quyết định giá thành xây dựng và giá thành quản lý của hệ thống. Vì vậy khi thiết kế phải nghiên cứu thật đầy đủ các yếu tố sau đây, tiến hành tính toán, so sánh các phương án về mặt kinh tế – kỹ thuật để có thể có một sơ đồ tối ưu:
- Điều kiện về thiên nhiên: trước hết là nguồn nước (cần xem xét vấn đề bảo vệ và sử dụng tổng hợp các nguồn nước, đảm bảo cung cấp đủ lưu lượng cho nhu cầu hiện tại và khả năng phát triển trong tương lai), sau đó là các yếu tố về thủy văn, các điều kiện về địa hình trong khu vực.
- Yêu cầu về lưu lượng, chất lượng và áp lực của các đối tượng sử dụng nước.
- Khả năng xây dựng và quản lí hệ thống (về tài chính, mức độ trang bị kỹ thuật, tổ chức quản lí hệ thống…).
- Phải dựa vào sơ đồ quy hoạch chung và đồ án thiết kế xây dựng khu dân cư và công nghiệp.
- Phải phối hợp với việc thiết kế hệ thống thoát nước.
Những phương án và giải pháp kỹ thuật chủ yếu áp dụng khi thiết kế hệ thống cấp nước phải dựa trên cơ sở so sánh các chỉ tiêu kinh tế – kỹ thuật sau đây:
- Giá thành đầu tư xây dựng: chi phí lắp đặt máy bơm ly tâm trục ngang
- Chi phí quản lí hàng năm.
- Chi phí xây dựng cho 1 m³ nước, tính theo công suất ngày trung bình chung cho cả hệ thống và trạm xử lý.
- Chi phí điện năng cho 1 m³ nước.
- Giá thành xử lý và giá thành sản phẩm của 1 m³ nước.
Các chỉ tiêu trên phải xét toàn bộ hệ thống và riêng cho từng đợt xây dựng.
Phương án tối ưu là phương án có giá trị chi phí quy đổi nhỏ nhất, có xét đến chi phí xây dựng vùng bảo vệ vệ sinh.
