Trong lĩnh vực công nghiệp và dân dụng, máy bơm là thiết bị không thể thiếu, đóng vai trò vận chuyển chất lỏng từ nơi này đến nơi khác với lưu lượng và áp suất phù hợp. Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại máy bơm khác nhau như máy bơm định lượng, máy bơm ly tâm, máy bơm chìm, bơm tăng áp, bơm trục vít, bơm màng khí nén… Mỗi dòng sản phẩm đều có những ưu – nhược điểm và phạm vi ứng dụng riêng.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào việc so sánh máy bơm định lượng với các dòng máy bơm khác, từ đó giúp bạn hiểu rõ khi nào nên lựa chọn bơm định lượng, khi nào nên dùng các dòng bơm phổ biến khác.
1. Tổng quan về máy bơm định lượng
Máy bơm định lượng hóa chất (dosing pump) là loại bơm chuyên dụng, được thiết kế để cung cấp một lưu lượng chất lỏng chính xác, có thể điều chỉnh linh hoạt. Điểm đặc biệt của dòng bơm này là khả năng bơm một lượng dung dịch nhỏ với độ chính xác cao, thường dùng trong các lĩnh vực như:
-
Xử lý nước (châm hóa chất clo, PAC, NaOH…)
-
Ngành thực phẩm & đồ uống (pha trộn phụ gia, hương liệu)
-
Ngành y tế & dược phẩm (bơm dung dịch đặc thù)
-
Công nghiệp hóa chất (châm axit, kiềm, dung môi)
Đặc điểm nổi bật:
-
Lưu lượng điều chỉnh được từ rất nhỏ (mL/h) đến vài trăm lít/giờ.
-
Có khả năng bơm hóa chất ăn mòn, dung dịch đặc, chất lỏng dễ bay hơi.
-
Độ chính xác cao (±1–2%).
-
Có thể điều khiển tự động qua tín hiệu 4–20mA, xung, hoặc kết nối PLC.
2. So sánh máy bơm định lượng với máy bơm ly tâm
Máy bơm ly tâm:
-
Là loại bơm thông dụng nhất trên thị trường.
-
Nguyên lý hoạt động dựa vào lực ly tâm để đẩy chất lỏng ra ngoài.
-
Ứng dụng: cấp nước sinh hoạt, hệ thống PCCC, bơm công nghiệp, tưới tiêu.
So sánh:
-
Độ chính xác: Bơm định lượng vượt trội, bơm ly tâm chỉ phù hợp vận chuyển khối lượng lớn.
-
Lưu lượng: Máy bơm ly tâm có lưu lượng lớn (hàng chục – hàng nghìn m³/h), bơm định lượng thường nhỏ hơn nhiều.
-
Ứng dụng: Bơm ly tâm phù hợp cho vận chuyển nước sạch, bơm định lượng phù hợp châm hóa chất chính xác.
👉 Nếu cần bơm số lượng lớn nước → chọn bơm ly tâm.
👉 Nếu cần pha trộn dung dịch với liều lượng chuẩn xác → chọn bơm định lượng.
3. So sánh máy bơm định lượng với máy bơm chìm
Máy bơm chìm:
-
Hoạt động hoàn toàn trong nước, thường dùng để bơm nước thải, hố móng, bể chứa.
-
Có thiết kế chống thấm và cánh bơm phù hợp với chất lỏng lẫn rác thải.
So sánh:
-
Môi trường làm việc: Bơm chìm dùng để hút – xả nước ở môi trường ngập, bơm định lượng không lắp dưới nước.
-
Ứng dụng: Máy bơm chìm dùng cho thoát nước, xử lý nước thải; bơm định lượng dùng trong hệ thống châm hóa chất.
-
Độ chính xác: Bơm định lượng cao hơn nhiều, bơm chìm chỉ chú trọng đến lưu lượng lớn và khả năng hút sạch nước.
👉 Nói cách khác, bơm định lượng thiên về “tinh chỉnh”, còn bơm chìm thiên về “vận chuyển khối lượng lớn trong môi trường đặc thù”.
4. So sánh máy bơm định lượng với máy bơm tăng áp
Máy bơm tăng áp:
-
Được thiết kế để tăng áp lực nước trong hệ thống đường ống, giúp nước chảy mạnh và đều.
-
Ứng dụng: cấp nước gia đình, khách sạn, nhà hàng, tòa nhà cao tầng.
So sánh:
-
Chức năng: Bơm định lượng cung cấp lưu lượng chính xác; bơm tăng áp chỉ tăng áp lực dòng chảy.
-
Lưu lượng: Máy bơm tăng áp thường lưu lượng trung bình, nhưng áp lực mạnh; bơm định lượng lưu lượng nhỏ.
-
Ứng dụng: Bơm tăng áp phù hợp hộ gia đình; bơm định lượng phù hợp ngành công nghiệp, đặc biệt là xử lý nước và hóa chất.
👉 Nếu mục đích là nước chảy mạnh trong sinh hoạt → bơm tăng áp.
👉 Nếu mục đích là kiểm soát lượng hóa chất chính xác → bơm định lượng.
5. So sánh máy bơm định lượng với máy bơm trục vít & bơm màng khí nén
Bơm trục vít:
-
Hoạt động dựa trên cơ chế xoắn vít.
-
Chuyên dùng để bơm dung dịch đặc, bùn loãng, hoặc chất lỏng có độ nhớt cao.
Bơm màng khí nén:
-
Hoạt động nhờ khí nén, có khả năng bơm chất lỏng ăn mòn, dung môi, sơn, keo…
-
Không cần điện, an toàn trong môi trường dễ cháy nổ.
So sánh:
-
Bơm định lượng thiên về chính xác, bơm trục vít thiên về chất lỏng nhớt, bơm màng thiên về chất lỏng ăn mòn, dễ cháy nổ.
-
Cả ba loại đều dùng trong công nghiệp, nhưng bơm định lượng chiếm ưu thế trong xử lý hóa chất cần định lượng chính xác.
6. Ưu điểm và nhược điểm của máy bơm định lượng so với các dòng bơm khác
Ưu điểm:
-
Độ chính xác cao, lưu lượng điều chỉnh dễ dàng.
-
Khả năng bơm hóa chất ăn mòn mà nhiều loại bơm khác không đáp ứng được.
-
Tích hợp công nghệ tự động, dễ kết nối với hệ thống PLC.
Nhược điểm:
-
Giá thành cao hơn các loại bơm thông thường.
-
Lưu lượng nhỏ, không phù hợp để bơm số lượng nước lớn.
-
Cần bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo độ chính xác.
7. Khi nào nên chọn máy bơm định lượng thay vì các dòng bơm khác?
Bạn nên chọn máy bơm định lượng khi:
-
Cần châm hóa chất chính xác trong xử lý nước.
-
Cần bơm dung dịch đặc biệt, ăn mòn hoặc dễ bay hơi.
-
Hệ thống yêu cầu kết nối với tủ điều khiển, PLC để vận hành tự động.
Ngược lại, nếu chỉ cần bơm nước sạch, tăng áp lực nước, hoặc thoát nước thải, thì các loại bơm ly tâm, bơm tăng áp, bơm chìm sẽ kinh tế và phù hợp hơn.
Kết luận
Máy bơm định lượng không phải là dòng bơm phổ biến nhất, nhưng lại đóng vai trò then chốt trong nhiều lĩnh vực công nghiệp hiện đại. So với bơm ly tâm, bơm chìm hay bơm tăng áp, bơm định lượng không mạnh về lưu lượng nhưng lại vượt trội về độ chính xác, khả năng xử lý hóa chất và tích hợp tự động hóa.
👉 Vì vậy, khi lựa chọn bơm, bạn cần xác định rõ nhu cầu sử dụng: nếu thiên về số lượng lớn thì chọn các dòng bơm phổ thông; còn nếu cần chính xác và kiểm soát hóa chất thì máy bơm định lượng là giải pháp tối ưu.
