Rơ le nhiệt là gì
Định nghĩa
Rơ le nhiệt hay còn còn có tên gọi khác là Relay nhiệt, là khí cụ điện được sử dụng với mục đích đóng ngắt điện tự động mỗi khi thiết bị điện được lắp với nó bị quá nhiệt cho phép, giúp bảo vệ thiết bị điện không bị cháy hỏng trong quá trình vận hành. Thực tế thì relay nhiệt được sử dụng nhiều trong gia đình, trong công nghiệp Rờ le nhiệt thường được lắp chung với contactor. Rơ le nhiệt không có tác dụng tức thời theo trị dòng điện vì nó quán tính nhiệt lớn nên cần thời gian để làm nóng.
Xem thêm:
- Định nghĩa Rơ le điện là gì
- Cách chọn Relay Nhiệt
Rơ le nhiệt có cấu tạo khá đơn giản gồm các phần như sau :
1) Đòn bẩy
2) Tiếp điểm
3) Tiếp điểm thường mở
4) Vít chỉnh dòng điện tác động
5) Thanh lưỡng kim
6) Dây đốt nóng
7) Cần gạt
8) Nút phục hồi
Nguyên tắc hoạt động rơ le nhiệt
Phần tử cơ bản rơle nhiệt là phiến kim loại kép (bimetal) cấu tạo từ hai tấm kim loại, một tấm hệ số giãn nở bé (thường dùng invar có 36% Ni, 64% Fe) một tấm hệ số giãn nở lớn (thường là đồng thau hay thép crôm – niken, như đồng thau giãn nở gấp 20 lần invar). Hai phiến ghép lại với nhau thành một tấm bằng phương pháp cán nóng hoặc hàn.
Khi đốt nóng do dòng I phiến kim loại kép uốn về phía kim loại có hệ số giãn nở nhỏ hơn, có thể dùng trực tiếp cho dòng điện qua hoặc dây điện trở bao quanh. Để độ uốn cong lớn yêu cầu phiến kim loại phải có chiều dài lớn và mỏng. Nếu cần lực đẩy mạnh thì chế tạo tấm phiến rộng, dày và ngắn.
Phân loại relay nhiệt
Phân loại theo kết cấu : Rơ le nhiệt được phân thành hai loại là
- Kiểu hở
- Kiểu kín
Phân loại theo yêu cầu sử dụng :
- Loại một cực
- Loại hai cực
Phân loại theo phương thức đốt nóng :
- Đốt nóng trực tiếp : Dòng điện đi qua trực tiếp tấm kim loại kép, thường thì rơ le loại này có cấu tạo đơn giản, nhưng khi muốn thay đổi dòng điện định mức phải thay đổi tấm kim loại kép cho phù hợp thường không tiện dụng.
- Đốt nóng gián tiếp: Dòng điện đi qua phần tử đốt nóng độc lập khi đó sẽ tỏa ra một lượng nhiệt gián tiếp làm tấm kim loại cong lên.
- Đốt nóng hỗn hợp: Loại này được sử dụng nhiều vì vừa có thể đốt trực tiếp lại vừa có thể đốt gián tiếp. Nó có tính ổn định nhiệt tương đối cao và phù hợp để làm việc ở bội số quá tải lớn giúp đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
So sánh giữa máy bơm có và không có rờ le nhiệt
Như đề cập ở trên về tác dụng của rơ le (relay) nhiệt, vậy bạn đã biết tác dụng chính của rơ le nhiệt là để ngắt điện tự động rồi phải không, vậy đối với máy bơm nước có rơ le nhiệt thì sao ?
Đối với máy bơm nước có rơ le nhiệt, khi máy hoạt động quá tải, hoặc chạy không tải một thời gian dài sẽ bị nóng, như vậy sẽ làm cháy cuộn dây bên trong động cơ máy bơm. Do đó việc máy bơm được lắp đặt thêm rơ le nhiệt là hoàn toàn cần thiết.
Còn nếu máy bơm không lắp rơ le nhiệt thì máy vẫn hoạt động bình thường, tuy nhiên sau thời gian hoạt động quá lâu, hoặc máy chạy không tải thì sẽ gây ra tình trạng cháy máy, gây chập điện cho hệ thống điện, và điều tồi tệ nhất đó là cháy nhà.
Giá thành máy bơm có relay nhiệt và không có relay nhiệt chênh lệch nhau cũng không quá cao, chỉ khoảng trên dưới 200.000 vnđ. Do đó nếu bạn không đảm bảo được nguồn nước cấp cho máy bơm thì bạn nên sử dụng rơ le nhiệt để an toàn hơn trong quá trình sử dụng, tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.
Chính vì những tác dụng của rơ le nhiệt nêu trên, chúng tôi khuyến khích bạn mua máy bơm nước có rơ le (relay) nhiệt nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng máy bơm nước.