1. Giới thiệu về máy bơm định lượng
Máy bơm định lượng (dosing pump) là thiết bị chuyên dùng để bơm và định lượng chính xác một lượng chất lỏng (thường là hóa chất, dung dịch xử lý nước, phụ gia) vào hệ thống. Khác với máy bơm thông thường, máy bơm định lượng có khả năng điều chỉnh lưu lượng cực kỳ chính xác, thậm chí ở mức rất nhỏ, giúp đảm bảo tỷ lệ pha trộn hoặc xử lý đúng yêu cầu kỹ thuật.
Các lĩnh vực ứng dụng phổ biến của máy bơm định lượng:
-
Xử lý nước cấp, nước thải
-
Bơm hóa chất trong công nghiệp thực phẩm, đồ uống
-
Cấp dung dịch khử trùng trong hồ bơi
-
Dây chuyền sản xuất dược phẩm
-
Chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản
2. Các tiêu chí quan trọng khi chọn máy bơm định lượng
2.1 Xác định lưu lượng bơm
Lưu lượng (Flow rate) là lượng chất lỏng mà bơm có thể cung cấp trong một đơn vị thời gian, thường tính bằng lít/giờ (L/h) hoặc ml/phút.
-
Nếu lưu lượng quá thấp so với nhu cầu, bơm sẽ hoạt động liên tục, nhanh hỏng.
-
Nếu lưu lượng quá cao, việc điều chỉnh sẽ khó chính xác, tốn điện năng.
📌 Mẹo: Tính toán tổng lượng hóa chất cần bơm trong 1 giờ, cộng thêm khoảng 10–15% dự phòng.
2.2 Áp suất làm việc
Áp suất (Pressure) hay cột áp thể hiện khả năng bơm chất lỏng đi xa hoặc vượt qua các trở lực đường ống.
-
Hệ thống đường ống dài hoặc cao cần bơm áp suất lớn.
-
Hệ thống ngắn, áp lực yêu cầu thấp thì không cần chọn bơm áp quá cao (tránh tốn kém).
Áp suất máy bơm định lượng thường từ 2 bar đến 20 bar (1 bar ≈ 10 mét cột nước).
2.3 Chất liệu tiếp xúc với hóa chất
Tùy theo loại chất lỏng bơm mà chọn chất liệu phù hợp:
-
PVC, PP: chịu axit nhẹ, kiềm nhẹ
-
PVDF: chịu hóa chất mạnh, ăn mòn cao
-
Inox 316: chịu áp cao, dung dịch có nhiệt độ cao, thực phẩm
-
PTFE (Teflon): chống ăn mòn hầu hết hóa chất
📌 Lưu ý: Dùng sai chất liệu sẽ khiến bơm nhanh hỏng hoặc rò rỉ nguy hiểm.
2.4 Kiểu bơm định lượng
-
Bơm màng cơ khí (Mechanical diaphragm): Phổ biến, giá vừa phải, lưu lượng nhỏ đến trung bình.
-
Bơm màng điện từ (Solenoid): Điều khiển điện tử, lưu lượng chính xác, nhỏ gọn, phù hợp phòng thí nghiệm.
-
Bơm piston: Áp suất rất cao, dùng cho ứng dụng công nghiệp nặng.
-
Bơm màng thủy lực (Hydraulic diaphragm): Độ bền cao, chống rò rỉ, dùng trong hóa chất độc hại.
2.5 Khả năng điều chỉnh và điều khiển
Máy bơm định lượng hiện đại thường có nhiều chế độ:
-
Điều chỉnh thủ công bằng núm vặn
-
Điều khiển tự động qua tín hiệu 4–20mA hoặc Modbus
-
Kết nối cảm biến pH, ORP để bơm hóa chất theo thông số thực tế
Nếu hệ thống của bạn yêu cầu vận hành tự động, nên chọn loại bơm có cổng kết nối điều khiển.
3. Cách chọn máy bơm định lượng theo nhu cầu sử dụng
3.1 Xử lý nước sinh hoạt và nước thải
-
Lưu lượng: 1–20 L/h
-
Áp suất: 3–5 bar
-
Chất liệu: PVC hoặc PVDF
-
Loại bơm: màng cơ khí hoặc điện từ
📌 Ứng dụng: châm clo, PAC, NaOH, H₂SO₄.
3.2 Ngành thực phẩm và đồ uống
-
Lưu lượng: 0.5–10 L/h
-
Áp suất: 5–10 bar
-
Chất liệu: Inox 316, PTFE
-
Loại bơm: màng thủy lực hoặc điện từ
-
Yêu cầu: tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm
📌 Ứng dụng: bơm phụ gia, hương liệu, enzyme.
3.3 Ngành hóa chất công nghiệp
-
Lưu lượng: tùy quy mô (5–100 L/h)
-
Áp suất: 5–20 bar
-
Chất liệu: PVDF, PTFE
-
Loại bơm: piston hoặc màng thủy lực
📌 Ứng dụng: bơm axit, dung môi, kiềm mạnh.
3.4 Nuôi trồng thủy sản và nông nghiệp
-
Lưu lượng: 1–50 L/h
-
Áp suất: 2–4 bar
-
Chất liệu: PVC hoặc PP
-
Loại bơm: màng cơ khí hoặc điện từ
📌 Ứng dụng: bơm dung dịch dinh dưỡng, khử trùng nước.
4. Một số lưu ý khi lắp đặt và vận hành
-
Đặt bơm ở nơi khô ráo, thoáng mát
-
Lắp van một chiều để tránh dòng chảy ngược
-
Xả khí trước khi vận hành để tránh kẹt bơm
-
Định kỳ vệ sinh và thay gioăng, màng bơm
-
Không để bơm chạy khô (không có dung dịch)
5. Kết luận
Việc chọn đúng máy bơm định lượng không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo quá trình sản xuất hoặc xử lý nước an toàn, chính xác. Hãy cân nhắc kỹ các yếu tố lưu lượng – áp suất – chất liệu – loại bơm – khả năng điều khiển trước khi mua. Nếu chưa chắc chắn, bạn nên liên hệ với đơn vị cung cấp uy tín để được tư vấn.
